Nagle rozładowany akumulator – objawy i przyczyny

Budzisz się rano, przygotowujesz do wyjścia z domu, udajesz się na parking, wsiadasz do auta i nie możesz go odpalić. Werdykt – rozładowany akumulator, co robić? Cóż, tego typu problem to nie rzadkość, zwłaszcza zima. Jak zatem można się domyślić, istnieje wiele teorii na temat tego co rozładowuje akumulator, co robić w razie takiej awarii oraz jak jej zapobiegać. 

Rozładowany akumulator – objawy

Zużyte i stare akumulatory sprawiają wiele problemów. Na szczęście, nie jest to element, który kończy swój żywot nagle i bez wcześniejszych sygnałów. Zwykle, nawet osoba, która niespecjalnie zna się na mechanice samochodowej będzie w stanie zauważyć, że coś jest nie tak. Poniżej przedstawiam najczęstsze objawy rozładowanego akumulatora. 

Rozrusznik działa, silnik nie – przyczyny

Pierwszym, bardzo powszechnym objawem rozładowanego akumulatora jest problem z odpaleniem gdy rozrusznik słabo kręci, a motor nie odpala. Zwykle nawet jeśli amperomierz pokazuje, że stan baterii jest w porządku, silnikowi może brakować kilku woltów do rozruchu. Jeśli jest to jednorazowa sytuacja, pomóc nam może drugie auto i użycie kabli rozruchowych. Warto jednak po odpaleniu naszego samochodu udać się na przynajmniej kilkudziesięcio-minutową przejażdżkę, aby alternator miał możliwość ponownego naładowania rozładowanego akumulatora. 
 
Jeśli jednak sytuacja się powtarza – nie mamy wyboru i musimy udać się do sklepu motoryzacyjnego po nową baterię. Oczywiście problemy z uruchomieniem auta to nie zawsze kwestia tego konkretnego urządzenia. Czasem może to być również problem z samym rozrusznikiem czy świecami żarowymi. Tak czy inaczej – nagłe rozładowanie akumulatora to rzadkość, wcześniej zwykle dostaniemy odpowiednią ilość sygnałów świadczących o zbliżającej się konieczności wymiany. 

Rozrusznik nie działa, silnik nie działa, kontrolki, radio i światła nie działają – przyczyny

Części samochodu takie jak światła lub elementy wyposażenia odpowiadającego za poprawę komfortu jazdy, tzn. podgrzewanie foteli, wbudowana nawigacji czy radio uruchomione przy wyłączonym silniku sprawiają, że akumulator szybko się rozładowuje. Jeśli w ogóle nie działają, a po przekręceniu kluczyka rozrusznik nie daje żadnych sygnałów to możemy być niemal pewni jednego. Akumulator samochodowy nadaje się do wymiany.

Auto odpala w kratkę – przyczyny

Jeśli nasz samochód czasami da się odpalić bez problemu, a innym razem nie, może to oznaczać, że klemy na akumulatorze są luźne lub uszkodzone. Poprawnie zamocowane nie powinny ruszać się wcale. Zacisnąć je poprawnie możemy samodzielnie i czasami to wystarczy by zaradzić kłopotom z rozruchem. Warto natomiast zwrócić uwagę na kondycję okablowania dochodzącego do akumulatora – jeśli zauważymy, że przewody są postrzępione, poprzecierane lub wyraźnie uszkodzone – wówczas należy je niezwłocznie wymienić.
 
Istnieje również możliwość, że któreś z urządzeń, w które wyposażony jest nasz wóz nie działa jak należy i pobiera prąd wtedy, kiedy nie powinno. Może to sprawiać, że akumulator sam się rozładowuje. W takim wypadku warto zwrócić się z prośbą o pomoc do specjalisty. Długie odwlekanie wizyty może sprawić, że konieczna będzie nie tylko wymiana baterii, ale i naprawa uszkodzonego elementu. 

Konieczność częstego korzystania z alternatywnych sposobów uruchomienia samochodu – przyczyny

Wyróżnić możemy kilka sposobów na uruchomienie samochodu gdy bateria sprawia problemy. Warto jednak zwrócić uwagę na to jak często musimy się nimi wspomagać. Jeżeli akumulator rozładowuje się po 2 dniach to znaczy, że szykuje się nam konieczność jego wymienienia. Pamiętajmy, że jest to część, którą od czasu do czasu należy wymienić. Przeciętna żywotność to ok. 3-6 lat, a niektórzy specjaliści wspominają, że akumulator do wymiany nadaje się już po 2,5 roku działania. Przed wymianą należy jednak wykluczyć pozostałe potencjalne punkty zapalne odpowiadające za kłopoty z rozruchem – zwłaszcza alternator i rozrusznik.

Ciężkie odpalanie zimą

Uruchamianie samochodu zimą może sprawiać dodatkowe trudności. Jeśli silnik zaczyna pracować dopiero po kilku próbach lub musimy wspomagać się pedałem gazu, może to oznaczać, że akumulator nie jest w najlepszej kondycji, ale nie jest to pewne. Problemy z rozruchem przy niskich temperaturach są całkiem normalne. Wraz z obniżaniem się temperatury, reakcje chemiczne zachodzące w akumulatorze stają się słabsze, a jego pojemność spada wraz ze spadkiem gęstości elektrolitu. Nowa bateria ma tylko 80% sprawności przy temperaturze 0°C. Poniżej -10°C ta wartość wynosi już tylko 70%, a poniżej -20°C – 50%. Rozładowany akumulator na mrozie to stosunkowo popularne zjawisko, ale wszystko zależy od warunków atmosferycznych – ostatecznie w naszej szerokości geograficznej zimy z roku na rok łagodnieją. 

Do jakiego napięcia można rozładować akumulator?

Aktualnie używa się trzech rodzajów akumulatorów samochodowych – kwasowe, żelowe oraz AGM. Bardziej zaawansowane kwasowe (ECM) oraz AGM są na wyposażeniu nowoczesnych aut, np. z napędem hybrydowym, posiadających system start-stop oraz odzyskiwania energii. Producenci zakładają limit rozładowania baterii na poziomie 10.5V, a krytyczne, które może wiązać się z trwałym uszkodzeniem – do 9.5V.

Ile ładować akumulator rozładowany do zera?

Jeśli posiadamy prostownik, możemy się nim posłużyć w przypadku niedziałającej baterii. Ładowanie głęboko rozładowanego akumulatora najlepiej przeprowadzać w pomieszczeniu z dobrą wentylacją. W trakcie trwania procesu ładowania wydzielane są trujące opary wodoru, które są łatwopalne i przy niewielkiej iskrze, może dojść do wybuchu. 
 
Całkowicie rozładowany akumulator należy ładować nawet przez 10-12 godzin. Ostatecznie, do uruchomienia silnika wystarczy nawet 30 minut, ale powinniśmy pamiętać, by jak najszybciej podłączyć go na dłużej i naładować do pełna. O czym warto pamiętać to o sprawdzeniu (już po ładowaniu) miernikiem napięcia na naszej baterii. Długotrwałe utrzymywanie stanu głębokiego rozładowania może prowadzić do trwałego uszkodzenia, a w konsekwencji akumulator będzie do wymiany.

Słaby akumulator

Istnieje kilka oznak, że pod maską (pod tylna kanapa lub w bagażniku) mamy akumulator rozładowany do zera lub taki, który jest już słaby i jego praca jest kłopotliwa. Są to przede wszystkim:

• Niedziałające światła, radio, zegary;
• Rozrusznik i alternator działają prawidłowo, a mimo to auto nie daje się odpalić;
• Akumulator wymaga częstego wspomagania się alternatywnym źródłem rozruchu.

Słabe ładowanie akumulatora

Słaby akumulator, równie dobrze może powodować niestandardowe zachowywanie się podstawowych elementów wyposażenia auta. Są to zwłaszcza:

• Gorzej działające światła i wskaźniki na desce rozdzielczej;
• Piski dochodzące od strony paska klinowego tuż po starcie lub podczas uruchamiania;
• Akumulator rozładowuje się w ciągu 15-30 minut przebywania w aucie z wyłączonym silnikiem, ale z włączonym np. radiem lub światłami;
• Konieczne jest dłuższe kręcenie rozrusznikiem.

Słaby akumulator a praca silnika

Dzisiejsze samochody, ze względu na stopień skomplikowania, wymagają większego zapotrzebowania na prąd. W dzisiejszych czasach próba odpalenia pojazdu na tzw. pych i jazda bez świateł, wycieraczek oraz radia jest w zasadzie niemożliwa. To co szczególnie rzuca się w oczy podczas jazdy ze słabym akumulatorem to:

• Wyłączające się samoczynnie akcesoria takie jak radio, systemy multimedialne, wbudowana nawigacja itp.
• Piszczenie paska klinowego
• Naciskanie pedału gazu powoduje delikatne przygaszanie świateł, wskaźników oraz wyświetlaczy na desce rozdzielczej
• Nierówna praca motoru na biegu jałowym 

Za słaby akumulator w samochodzie nie ma bezpośredniego wpływu na pracę silnika, ale na osprzęt już jak najbardziej. Poprawna praca jednostki napędowej uzależniona jest od sprawnego funkcjonowania szeregu sond, czujników, pasków i napinaczy. Długotrwałe zaniedbywanie tego elementu może prowadzić do uszkodzenia podzespołów, które później trudno będzie namierzyć. Wiązać się to będzie rzecz jasna z drastycznym wzrostem kosztów ewentualnej naprawy.

Warto również przy tej okazji wspomnieć o specyfice silników diesla. Użyte w nich świece żarowe mają za zadanie wygenerowanie ciepła niezbędnego do ogrzania komory silnika, aby paliwo mogło ulec zapłonowi. Potrzebna jest zatem duża bateria, która dostarczy prąd o wysokim natężeniu. Słaba bateria w dieslu może zatem tym bardziej powodować problemy z uruchomieniem jednostki.  

Dlaczego akumulator rozładowuje się na mrozie?

Jak już było wspominane wyżej – zima bywa zabójcza dla akumulatorów. Przy wyjątkowo silnych mrozach, jego sprawność może spaść poniżej 50%. Dlaczego tak się dzieje? Mają na to wpływ przede wszystkim uwarunkowania chemiczne. Typowa bateria składa się z 6 ogniw kwasowo-ołowiowych połączonych szeregowo. Każde generuje napięcie pomiędzy biegunami na poziomie 2.1 V, dlatego całe urządzenie wytwarza napięcie 12.6 V. W jego wnętrzu znajdują się również dwie płyty o ładunkach dodatnim i ujemnym. Pokryte są masą i zanurzone w 37% roztworze kwasu siarkowego.
 
Stopień rozładowania ma wpływ na stężenie kwasu w akumulatorze, które spada, kosztem zwiększającej się ilości wody. Skrystalizowany siarczan tworzy grubą warstwę na płytach co powoduje ustanie procesów chemicznych.  Ogromny wpływ na to ma właśnie temperatura. Jeśli w otoczeniu mamy kilka stopni na plusie, elektrolit (czyli roztwór kwasu siarkowego) łatwiej przenika przenika przez pory masy czynnej, a co za tym idzie – procesy zachodzą szybciej. Gdy z kolei mamy do czynienia z temperaturą ujemną – wówczas elektrolit nie dociera tam gdzie powinien, przez co pojemność baterii spada. Dodatkowo, gęstość elektrolitu w rozładowanym akumulatorze spada ponieważ te zamieniają się w wodę i zamarzają co również skraca żywotność (i przede wszystkim pojemność) baterii.

Wydawać by się zatem mogło, że zima jest niemalże pewnym wyrokiem dla baterii. To może mieć potwierdzenie, jeśli mówimy o mocno osłabionych i zużytych urządzeniach. Istnieją jednak sposoby na zabezpieczenie akumulatora przed rozładowaniem. Absolutnie podstawowym jest jazda na dłuższych trasach, jednak nie zawsze mamy taką możliwość. Podobnie ma się sprawa z demontażem akumulatora i przechowywaniem go np. w domu. Jest to rzecz jasna najlepszy sposób na przedłużenie jego żywotności, ale nie każdy samochód daje taką możliwość.

Często wyjęcie zasobnika wiąże się z szeregiem problemów związanych z niewłaściwą pracą elektroniki.  Dodatkowo, dostęp nierzadko jest mocno utrudniony. Pewnym rozwiązaniem może być korzystanie ze specjalnych pokrowców, które utrzymują temperaturę kwasu na nieco wyższym poziomie niż temperatura powietrza. Bardziej budżetowym rozwiązaniem jest używanie koca, trzeba jednak pamiętać o zdjęciu go po chłodnej nocy, gdyż ten może dostać się do ruchomych części silnika (dotyczy akumulatorów umieszczonych poda maską). 

W uprzywilejowanej pozycji są posiadacze ogrzewanych garaży oraz domów. Ci drudzy, jeśli muszą trzymać auto pod przysłowiową chmurką, mogą zaopatrzyć się w grzałkę elektryczną do silnika. Te bardziej zaawansowane mogą równocześnie podgrzewać płyn chłodniczy, miskę olejową, wnętrze auta oraz podładowywać rozładowany akumulator. 

Booster do akumulatora – niezawodny ratunek

Znaleźliśmy się w sytuacji w której bateria nie działa, pojawia się zatem pytanie – rozładowany akumulator jak odpalić bez kabli? Na szczęście istnieje kilka sposób, żeby sobie z tym poradzić. Podstawowym, chociaż niekoniecznie skutecznym w przypadku nowych modeli, jest odpalanie na tzw. pych. Oznacza to, że musimy popchnąć samochód, najlepiej z załączonym drugim biegiem i w tym samym momencie kręcić rozrusznikiem (odpalać auto). Jeśli uda się uruchomić silnik, należy wykonać krótką trasę, najlepiej przez kilka minut, która pozwoli alternatorowi naładować słaby akumulator. 
 
Inną metodą jest zakup boostera, który sprawdzi się niezależnie od przyczyny rozładowania akumulatora. Jest to niejako powerbank do akumulatora samochodowego. Obsługa tego typu urządzenia jest niezwykle prosta, a wymiary są na tyle kompaktowe, że ich transport w bagażniku nie powinien stanowić problemu, niezależnie od wielkości auta, które użytkujemy. Na rynku istnieje wiele tego typu produktów, można się pokusić o stwierdzenie, że jest to aktualnie najlepsze rozwiązanie, które może nam pomóc gdy na parkingu zaskoczy nas rozładowany akumulator. Warto natomiast pamiętać o tym, że booster należy dopasować do baterii pod kątem kilku czynników:

• Pojemność i moc silnika.
• Napięcia (12 lub 24 V).
• Podłączenia do sieci zasilającej (12 lub 230 V).
• Pojemności akumulatora.
• Prądu rozruchowego.

FAQ – rozładowany akumulator